- Het WK voetbal gaat zondag van start in Qatar.
- Voor de bouw van de stadions en allerlei andere infrastructuur is naar schatting tot 220 miljard dollar uitgetrokken. Dat is meer dan de 21 vorige WK’s bij elkaar.
- Business Insider verzamelde 5 opvallende financiële feiten over het komende wereldkampioenschap voetbal in het steenrijke golfstaatje, waar alles om geld draait.
- Lees ook: WK voetbal in Qatar: dit zijn de 9 duurste teams – Nederland zit erbij
Het WK Voetbal dat zondag begint in Qatar is met afstand het duurste voetbaltoernooi ooit.
Voor de bouw van de stadions en allerlei andere infrastructuur is naar schatting zo’n 200 tot 220 miljard dollar uitgetrokken. Dat is vele malen meer dan de 11,6 miljard dollar van het vorige WK in Rusland en de 15 miljard dollar van het WK 2014 in Brazilië.
Alles draait dan ook om geld tijdens het WK in het steenrijke golfstaatje, dat in de aanloop naar het toernooi op grote schaal arbeidsmigranten heeft uitgebuit. De rijkdom van Qatar is gebaseerd om de gigantische reserves van aardgas, waarmee het land een cruciaal alternatief vormt voor Rusland met de export van vloeibaar gemaakt gas naar Europa en Azië.
Afgelopen jaar rapporteerde de Britse krant The Guardian al dat er sinds het toernooi aan Qatar is toegewezen in totaal 6.500 arbeidsmigranten om het leven zijn gekomen bij WK-gerelateerde projecten. Het gastland en FIFA ontkennen dat ten stelligste.
Business Insider zet 5 opvallende feiten over het komende wereldkampioenschap voetbal op een rij.
1. Het WK in Qatar is duurder dan alle 21 voorgaande WK's bij elkaar
Het WK in Qatar is volgens schattingen duurder dan alle 21 voorgaande WK's bij elkaar, schrijft Deutsche Welle. Hoewel het lastig is de precieze totale kosten te bepalen gaan experts uit van 200 tot 220 miljard dollar.
Naast het bouwen van alle stadions in het land zonder enige voetbalcultuur heeft de Qatarese overheid ook miljarden geïnvesteerd in een nieuw metrosysteem, een internationale luchthaven, nieuwe wegen en zo'n honderd nieuwe hotels.
Van de acht stadions zullen er drie ook nog na het WK volledig in gebruik blijven, maar worden er vijf afgebroken, omgebouwd voor hele andere doeleinden of sterk in capaciteit gereduceerd.
2. Voetbaliconen als David Beckham zijn voor enorme bedragen ingehuurd als ambassadeur
Qatar heeft voetbaliconen voor enorme bedragen weten te strikken als ambassadeur voor het WK. Zo ontvangt de voormalige Engelse topspeler David Beckham naar verluidt tien jaar lang ruim 17 miljoen euro per jaar om Qatar en het WK Voetbal te promoten.
Dat is opvallend omdat Beckham ook bekend staat als boegbeeld van de lhbti+-beweging, terwijl homoseksualiteit strafbaar is in Qatar. De Britse comedian Joe Lycett zegt 10.000 dollar te doneren aan organisaties die de emancipatie van homo's in de voetbalwereld bevorderen of dat bedrag door de shredder te halen samen met de status van Beckham als 'gay-icoon', als hij zijn banden met Qatar niet verbreekt.
In Nederland is Ronald de Boer de bekendste WK-ambassadeur. Hij laat zich steevast positief uit over het toernooi en zegt dat de cijfers over de doden die zijn gevallen bij de bouw van de stadions niet kloppen. De Boer heeft nooit onder stoelen of banken geschoven dat hij geld ontvangt van Qatar, maar hoeveel precies is niet bekend.
Ook oud-topvoetballers Samuel Eto'o, Cafú, Tim Cahill en huidig Barcelona-trainer Xavi Hernández zijn ambassadeurs voor het WK.
3. Arbeidsmigranten betalen eigen wervingskosten met extreem mager salaris
Arbeidsmigranten hebben in totaal honderden miljoenen euro's betaald voor hun eigen werving, onthulde The Guardian eerder dit jaar. Volgens de Britse krant moesten migranten uit Bangladesh zo'n 3.000 tot 4.000 dollar betalen om aan het werk te kunnen in Qatar en migranten uit Nepal 1.000 tot 1.500 dollar.
Met de lage salarissen die ze verdienen in Qatar (soms niet meer dan 275 dollar per maand) moeten ze vaak minstens een jaar werken om alleen al die wervingskosten terug te kunnen betalen.
Arbeiders die naar Qatar willen moeten de wervingskosten voor vertrek betalen aan een agent in hun thuisland. In Qatar zelf is die praktijk namelijk officieel verboden.
4. Chinese bedrijven zijn de grootste sponsors, hoewel China zelf niet deelneemt aan het WK
China kwalificeerde zich alleen in 2002 voor het WK voetbal. En toen verloor het alle wedstrijden. Toch zijn Chinese bedrijven ook dit jaar weer de grootste sponsoren van het toernooi.
Volgens het Britse onderzoeksbureau GlobalData geven Chinese bedrijven in totaal 1,4 miljard dollar uit aan het WK in Qatar. Dat is zo'n 300 miljoen dollar meer dan Amerikaanse bedrijven. De grootste geldschieter is de Chinese vastgoedreus Wanda Group. Vorig jaar tekende het een deal tot 2030 ter waarde van 850 miljoen dollar.
De datasite Investment Monitor schrijft dat Chinese bedrijven met name tijdens het WK 2018 in Rusland opkwamen als sponsoren, toen westerse bedrijven een stapje terug deden.
Het WK 2026 wordt georganiseerd door Canada, de VS en Mexico. Hierdoor zal het toernooi waarschijnlijk minder controversieel zijn. Of dit leidt tot een afname van Chinese sponsoren zal nog moeten blijken.
5. Het WK is een propagandamiddel voor het Westen én Qatar, dat grootschalig wapens importeert
Qatar is zich goed bewust van het bereik van het WK en gebruikt dit platform maar al te graag om het land positief op de kaart te zetten. Het toernooi moet de indruk wekken dat het land de "goede kant opgaat en omarming van de wereld verdient", schrijft hoogleraar international relations David Wearing in een opiniestuk voor The Guardian.
Maar niet alleen Qatar profiteert van het toernooi. Volgens Wearing houdt dit van origine westerse evenement ook de relaties tussen Qatar en het Westen in stand. En dat is gunstig voor de wapenleveranciers in onder andere Frankrijk en de VS, waar het fanatiek wapens importerende golfstaatje een afnemer van is.
In 2020 was Qatar de op zes na grootste wapenimporteur ter wereld, met inkopen ter waarde van 352 miljoen dollar. Aan de andere kant is met name voor Europa de levering van vloeibaar aardgas uit Qatar belangrijker dan ooit geworden, met het uitvallen van gasleveringen van Rusland.
Overigens is het WK voetbal lang niet het eerste grote sportevenement dat Qatar organiseert. In 2016 was het WK wielrennen aan de beurt. In 2018 won Epke Zonderland er goud op het WK turnen. In 2019 volgde het WK atletiek. En vorig jaar nog werd Max Verstappen tweede in de Grand Prix van Qatar.